Duitsers zijn dol op bioproducten, maar de biologische landbouw heeft moeite om de vraag bij te benen.

In elke Duitse supermarkt zijn biologische producten te koop. Zelfs de discounters en drogisterijen komen er niet onderuit. Volgens experts is de markt voor biologische producten flink gegroeid. Het stemt de bio-branche vrolijk, maar het is tegelijk ook een probleem. De boeren kunnen de vraag niet meer aan, het moet worden aangevuld met buitenlandse producten.

Hoe de biologische landbouw een antwoord kan vinden op deze vraag is één van de thema’s van de biologische vakbeurs ‘Biofach’ die woensdag in Neurenberg begint.

Tweede biomarkt ter wereld

Duitsland is volgens het onderzoeksinstituut voor biologische landbouw na de Verenigde Staten de op één na grootste afzetmarkt voor biologische producten ter wereld. In 2012 ging er voor zo’n 7 miljard euro om in de sector. Ook in 2013 bleef de stijgende lijn behouden. “De marktontwikkeling is wederom positief en dat is hoopgevend”, bevestigt Stefan Zwoll, voorman van de bond van ecologische levensmiddelen tegenover de krant Handelsblatt. “Maar de boeren kunnen de vraag niet bijbenen.”

Strijd om biohectaren

Eén van de redenen is vraag naar biomassa voor energieopwekking. Hiervoor wordt mais verbouwd en dat levert meer op dan de biologische teelt van graan of andere gewassen. Zeker als alles verbouwd wordt volgens de biologische eisen, klaagt Zwoll. Door de enorme toename van de biomassa zijn ook de pacht- en koopprijzen voor akkers gestegen. “We vechten om hectaren, dat zie je overal in Duitsland.”

Daar bovenop komt dat de bio-boeren niet op de politiek kunnen rekenen, omdat het beleid steeds weer verandert. Veel gangbare boerenbedrijven schrikken er voor terug om over te gaan op biologische landbouw, zegt Zwoll. Volgens hem is nu bijvoorbeeld volledig onduidelijk hoe de nieuwe agrarische politiek er in 2015 uit gaat zijn. De premies voor ombouwen van het bedrijf kunnen per deelstaat verschillen.

Bio moet geïmporteerd worden

Het gevolg: een steeds groter deel van de bio-producten moet geïmporteerd worden. Vooral omdat het aanbod in biologische winkels steeds veelzijdiger wordt. Van gember- en mangoyoghurt en pruimenketchup tot aan loempia’s en pure chocolade.

Veel daarvan kan door Duitse boeren alleen al door het klimaat niet worden verbouwd. Daar tegenover stonden de hogere prijzen die boeren in 2013 kregen, in het bijzonder voor fruit en groente door de slechte oogst.

Omzet biowinkels groeit

Ook de tussenhandel mag niet klagen. “Wij groeien meer dan ooit, zowel de bestaande winkels als ook nieuwe”, zegt Elke Röder, directeur van het landelijk verband voor ‘natuurvoeding en natuurlijke producten’ BNN. De omzet in bio-winkels steeg afgelopen jaar met 10%. “Dat is de hoogste groei in 8 jaar”, vertelt Röder. Zelfs stadscentra worden intussen systematisch door bio-ketens als potentiële vestigingslocatie gezien.

Een andere impuls komt van de consumenten die rond de 30 jaar oud zijn. “We zien dat we steeds meer jongere klanten krijgen”, zegt Röder. Daarin laat zich ook een nieuwe eetcultuur zien. “Die moet bio en duurzaam zijn. En mensen hoeven ook niet meer per se elke dag vlees te eten. En vegetariërs eten meestal ook biologisch.”

Europees  keurmerk

De sector krijgt op dit moment te maken met een nieuw Europees ecologisch keurmerk. Dan wordt er niet alleen naar het verbouwen van het voedsel gekeken, maar de complete keten ligt onder de loep voordat er een keurmerk kan worden uitgedeeld. “Binnen de sector wordt daar met argusogen naar gekeken”, zegt Röder.

De reden daarvoor is dat sporen van bestrijdingsmiddelen op veel bio-producten kan worden gevonden, omdat ze door de lucht op de gewassen neerdalen. “Als die grens op nul wordt gezet, dan kan je voortaan enkel nog biologische producten in kassen kweken”, stelt Röder.

Bertus Bouwman is chef redactie van Duitslandnieuws.nl, de site met dagelijkse duiding van Duits nieuws voor Nederland.

Lees ook op Duitslandnieuws.nl

Duitsland bewijst: soepel ontslagrecht leidt tot meer banen

ANWB onderzoekt samenwerking met schandaalrijk Duitse zusterbond

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl